Вӑрнарти аш-какай комбиначӗн уй-хирӗнче ака-суха тӑвакан, тыр-пул вырса илекен тракторист-машиниста ҫӗршыв Президенчӗн указӗпе чыслама йышӑннӑ. Ӗҫлӗ хута Владимир Путин ҫак уйӑхӑн 6-мӗшӗнчех алӑ пуснӑ. Ҫакӑн пирки Чӑваш Енӗн Ял хуҫалӑх министерстви паян хыпарланӑ. Николай Юрьевич Тихонова «Раҫҫей Федерацийӗн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ» ят пама йышӑннӑ.
Ӗҫ биографине Николай Тихонов вӑтам шкул пӗтерсен Вӑрнар районӗнчи «Победа» (чӑв. Ҫӗнтерӳ) хуҫалӑхра ӗҫлеме пуҫланӑ. Салтака кайса килсен те вӑл тӑван колхозрах ӗҫленӗ. Иртнӗ ӗмӗрӗн 90-мӗш ҫулӗсенче самана саккӑрла ҫаптарнӑ вӑхӑтра та ҫӗр ӗҫне пӑрахман. 1996 ҫулта вӑл Вӑрнарти аш-какай комбиначӗн механика цехне вырнаҫнӑ. Ҫак ҫулсенче вӑл районти чи лайӑх комбайнер евӗр пӗрре ҫеҫ мар палӑрнӑ.
Вӑрнар районӗнчи Кивӗ Мӗлӗш ҫыннисем сӗт укҫи илеймесӗр пӗр вӑхӑтра нушаланнӑ. Пӗтӗмӗшлп парӑм 50 пине ҫывхарнӑ, анчах сӗт пухакан усламҫӑ тӳлеме васкаман. Аптӑранӑ ҫынсем йӗрке хуралҫисенчен те пулӑшу ыйтнӑ. Унта вара пуҫиле ӗҫ пуҫарма сӑлтав ҫук тесе хуравланӑ.
Пӗлтӗрхи юпа уйӑхӗнче ял ҫыннисем «Хыпар» издательство ҫурчӗн «Ҫамрӑксен хаҫатне» ҫыру шӑрҫаланӑ. Журналистсем ҫыру йӗрӗпе вырӑна тухса кайнӑ, унта пурӑнакансемпе тӗл пулса калаҫнӑ хыҫҫӑн «Парӑма татман, ҫынсем вара ҫапах сӗт йӑтаҫҫӗ» ятпа материал пичетленӗ.
Хаҫатҫӑсем статья ҫырнипех ҫырлахман, материала республика прокуратурине ярса панӑ. Унтан «Ӗҫ-пуҫа йӗркеллӗ тӗпчесе пӗтермесӗрех, прокурор хушнине пӗтӗмпех пурнӑҫа кӗртмесӗрех уголовлӑ ӗҫе пуҫармалла мар тесе пӗтӗмлетни тӗрӗс мар. Полици ӗҫе малалла тӗпчет», — хурав ҫитнӗ.
Паян вара хаҫатҫӑсене ял ҫыннисем шӑнкӑравласа тав тунӑ, усламҫӑ парӑма татнине пӗлтернӗ.
Чӑваш Енри хуҫалӑхсенче ҫуртри пӗрчӗллӗ тата пӑрҫа йышши культурӑсене хӗрсех акаҫҫӗ.
Паянхи куна илсен, пӗрчӗллӗ тата пӑрҫа йышши культурӑсене 51,4 пин гектар акнӑ. Ку вӑл мӗнпур лаптӑкӑн 24 проценчӗ пулать. Кӑҫал ҫур каярах юлса килчӗ те, ӗҫҫи юлсарах пыни сисӗнет. Пӗлтӗр, сӑмахран, ҫак кун тӗлне 81,1 пин гектар акма ӗлкӗрнӗ.
Вӑрнар тата Шупашкар районӗсенче вӑрӑлӑх кукуруза 495 гектар акса хӑварнӑ.
Чӑваш Енӗн Ял хуҫалӑх министерстви талӑксерен вӑтамран миҫе гектар ҫӗннине те сӑнаса пырать. Ҫак цифра 13,7 пин гектарпа танлашнӑ. Патӑрьел районӗнче планпа палӑртнин 39,5 процентне акнӑ, Комсомольски районӗнче — 36,3 процентне, Ҫӗмӗрле районӗнче — 44,3 процентне, Елчӗк районӗнче — 38,6 процентне.
Чӑваш наци вулавӑшӗнче «Варкӑш» литература клубӗ малалла ӗҫлет. Ҫу уйӑхӗн 15-мӗшӗнче 18 сехетре клуб хастарӗсем Надежда Ильинапа тӗл пулӗҫ.
«Надежда Геннадьевна Вӑрнар районӗнчи Мӑн Эльмен ялӗнче ҫуралнӑ. Ярмушкӑри вӑтам шкулта, Чӑваш патшалӑх университетӗнчи чӑваш филологийӗпе культура факультетӗнче, унтан университетри аспирантурӑра вӗреннӗ. Филологи ӑслӑлӑхӗсен кандидат диссертацине хутӗленӗ. Студентсене вӗрентнӗ», — пӗлтернӗ клуб хӑни пирки вулавӑш ӗҫченӗ Ольга Тимофеева Фейсбукра.
Надежда Ильина чӑваш литературине «Хӗр Кӗлетки» ятлӑ калавпа кӗнӗ. Ытти паллӑрах хайлавӗсем: «Юлашки кӗр», «Шӑранса та пӗтми», «Чӑнлӑх чечекӗ», «Пӑхнӑ иккӗн кантӑкран», «Турӑсӑр тупнӑ телей», «Даниил».
Вӑрнарти шыв управӗнче арҫын путса вилнӗ. РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри следстви управленийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, кунта криминал ҫук.
Халӑх корреспонденчӗ «Про Город» хаҫата хыпарланӑ тӑрӑх, ҫу уйӑхӗн 2-мӗшӗнче арҫын кимӗпе пулӑ тытма кайнӑ. Хайхискер Кӳстӳмӗр ялӗ ҫывӑхӗнче пулнӑ. Ҫынсем курнине ӗненес тӗк, арҫын пулӑ ытларах тытас тесе плотина ҫывӑхнерех ишсе пынӑ.
Кимӗ ҫаврӑнса ӳкнӗ. Пулӑҫӑ вара шывран ишсе тухайман, путса вилнӗ. Арҫын Кӳстӳмӗр ялӗнчен мар, вӑл урӑх ялта пурӑннӑ.
Шел те, пулӑҫӑн пурнӑҫӗ ытла та ир сарӑмсӑр татӑлнӑ. Вӑл 38 ҫулта кӑна пулнӑ. Халӗ ку ӗҫ тӗлӗшпе тӗрӗслев иртет.
Ӗнер, ака уйӑхӗн 8-мӗшӗнче, Вӑрнарти аш-какай комбиначӗн Кӑмаша ялӗнчи сысна комплексӗнче пушар алхаснӑ. Шел те, пушарта выльӑх нумай вилнӗ.
Ҫулӑмра 131 сысна ами, 1993 ҫура ҫунса вилнӗ. Ку пӑтӑрмах пирки паян ЧР Элтеперӗ Михаил Игнатьев ирттернӗ планеркӑра та калаҫнӑ. Ял хуҫалӑх министрӗ Сергей Артамонов пушар мӗнрен тухма пултарнине пӗлтернӗ: электропралук чӑхӑмланӑ.
«Пушарта сысна нумай вилнӗ: 131 сысна ами тата 1993 ҫура», - тенӗ министр планеркӑра. Вӑл аш-какай комбиначӗн пурлӑх комплексне, выльӑха пӗтӗмпех страхламаннине палӑртнӑ.
Республикӑри ӗҫлӗх центрӗсене пӗр-пӗринпе пӗрлештерме йышӑннӑ. Ку ыйтӑва ӗнер иртнӗ ЧР Правительствин ларӑвӗнче пӑхса тухнӑ. Реорганизаципе ҫыхӑннӑ хушӑва Иван Моторин премьер-министр ӗнерех 98-мӗш номерпе алӑ пусса ҫирӗплетнӗ. Паян ӗҫлӗ хута ЧР влӑс органӗсен официаллӑ порталӗнче пичетленӗ.
Ӳлӗмрен Йӗпреҫ районӗнчи ӗҫлӗх центрӗ Вӑрнартипе пӗрлешӗ; Ҫӗмӗрлери ҫумне Хӗрлӗ Чутайрине тата Пӑрачкаврине хушӗҫ; Муркашрине Етӗрнене парӗҫ.
Сӑмах май каласан, ӗҫлӗх центрӗсем пурте — Ӗҫ тата социаллӑ хӳтлӗх министертсвин аллинче. Вӗсем хысна учрежденийӗсем шутланаҫҫӗ.
Центрсене пӗрлештерни патшалӑх пурлӑхӗпе тухӑҫлӑ усӑ курас тата республика хыснинчи кӗмӗле перекетлессипе ҫыхӑннӑ. Кун пирки йышӑнура палӑртса хӑварнӑ.
Чӑваш Енри тӗрлӗ ҫӗрте ӗҫлекен тӳре-шарана чыслама йышӑннӑ. Хушӑва республика Элтеперӗ Михаил Игнатьев алӑ пуснӑ.
Сумлӑ писока лекнисен шутӗнче виҫӗ муниципалитетӑн: улатӑрсен, канашсен, пӑрачкавсен — пуҫлӑхӗсем пур. Патшалӑх наградине тивӗҫнисенчен Пӑрачкав район администрацийӗн пуҫлӑхне Евгений Лебедева тата Канаш райадминистраци пуҫлӑхне Владимир Степанова Чӑваш Республикин Хисеп грамотипе хавхалантарӗҫ. Улатӑр район администрацийӗн пуҫлӑхӗ Нина Шпилевая «За безупречную службу в органах местного самоуправления в Чувашской Республике» (чӑв. Чӑваш Республикин вырӑнти хӑй тытӑмлӑх органӗсенче тӑрӑшса ӗҫленӗшӗн) паллӑна тивӗҫнӗ.
Юлашкинчен каланӑ палла Вӑрнар, Тӑвай, Хӗрлӗ Чутай районӗсенче ӗҫлекен хӑш-пӗр тӳре-шарана та пама йышӑннӑ.
Юстицин аслӑ канашҫине, Пӑрачкав районӗн прокурорӗнче ӗҫленӗ Алексей Галахова ҫӗнӗ должноҫ шанса панӑ. Кун пирки Чӑваш Енӗн прокуратури хыпарлать.
Раҫҫей тӗп прокурорӗн пуш уйӑхӗн 16-мӗшӗнче кӑларнӑ хушӑвӗпе килӗшӳллӗн малашне Улатӑрти районсен хушшинчи прокурорӗн тивӗҫне Алексей Галахов пурнӑҫласа пырӗ.
Палӑртса хӑвармалла, вӑл 1976 ҫулта Йӗпреҫ поселокӗнче ҫуралнӑ. И.Н. Ульянов ячӗпе хисепленекен Чӑваш патшалӑх университечӗн юридици факультетӗнче вӗреннӗ. Диплом илсенех ӑна 2001 ҫулта Йӗпреҫ районӗн прокуратурине следователь пулса ӗҫлеме йышӑннӑ. 2002 ҫултан пуҫласа кӑҫалхи пуш уйӑхӗн 16-мӗшӗччен вӑл Вӑрнар район прокурорӗн ҫумӗнче тата Пӑрачкав районӗн прокурорӗнче вӑй хунӑ.
Ӗнер каҫхине республикӑра икӗ ҫынна машина таптаса кайнӑ. Вӗсенчен пӗри — 12-ри ача.
ЧР ШӖМӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, 16 сехет те 25 минутра Вӑрнар районӗнчи Кӳлхӗрри ялӗнче 12 ҫулти арҫын ача ҫул урлӑ каҫнӑ чухне фура айне лекнӗ. Йывӑр суранланнӑскере васкавлӑ медпулӑшу машинипе Шупашкара Республикӑри ача-пӑча пульницине ӑсатнӑ. Тӗрӗслев кӑтартнӑ тӑрӑх, «МАН» фура водителӗ урӑ пулнӑ.
Темиҫе сехетрен ҫакнашкал инкек Канаш районӗнче пулнӑ. Атнаш ялӗ ҫывӑхӗнче 49 ҫулти хӗрарӑм юраман ҫӗрте ҫул урлӑ каҫнӑ. Ун ҫине ҫӑмӑл автомашина пырса кӗнӗ. Шел те, хӗрарӑм васкавлӑ медпулӑшу киличчен вилнӗ. Руль умӗнче ларнӑ 31 ҫулти водитель урӑ пулнӑ.
+32.3 °C